Добавить статью
8:34, 6 июня 2011 13348

Тогуз коргоол

Оюнчулардын саны 2—6 киши,

Оюн аянтчада, бөлмөдө, сахнада, боз үйдө өткөрүлгөн.

Оюнда колдонуучу аспаптар. Атайын жасалган тактай, 162 сакалар.

Оюнга даярдануу. Ойноо тактасы 18 уядан жана эки казынадан турат, Ар бир оюнчунун өз жагында 9 уя жана бяр казынасы болот. Бир тактада эки киши ойнойт. 9 уянын ар биринин аты жана бирден он сегизге чейин номери болот.

1.

1. жаман уй

2. эки тиш уй

3. тел уй

4. куйрук уй

ат өтпөс

2. текилдек уй

3. далы

4. көк моюн

5. бел уй

Оюнчулар тактайдын эки жагында бир бирине маңдай-тескей отурушат. Ар бир оюнчу 81 таштан алат. Таштар ар бир уяга тогуздан бөлүштүрүлөт. Биринчи жүрүш жасоо үчүн чүчү кулак кармашышат.

Оюндун баяны. Дүрүштү 1 жана 10 уядан башка каалаган уядан баштаса болот.

Биринчи жүрүүчү уялардан бирөөнөн 8 кумалакты алып (тогузунчу уясында калат), аларды солдон онго карай (сааттын жебесине каршы) ар бир келерки уяга бирден кумалак таштайт. Атаандашынын уясына ташталган акыркы кумалак таштардын жуп санын түзчү болсо (алым эсен болсо), жүргөн оюнчу ошол уядан бардык таштарды өзүнүн казынасына алып коёт.

Эгер акыркы таш атаандашынын уясына эмес өзүнүн уясына ташталган болсо, ал уядан таштар казынага алынбайт алар жуп сандагы таштар, төрттөн башталат, эки таш казынага алынбайт.

Так сандагы таштар атаандашынын уясынан, эгер бул уяда эки таш болуп, уяларга салынып жаткан таштардын акыркысы үчүнчүсүн түзсө гана бир жолу өзүнүн казынасына алынат. Бул учурда казынага үч ташы алынган уя ошол таштарды өз казынасына алган оюнчунун тузу болуп калат. Андан ары мына ушул уяга түшкөн таштар ал уяны өзүнүн тузу деп жарыялаган оюнчунун казынасына салынат. Эгер оюнчулардын биринин бардык уяларында бир да таш калбаса, башкача айтканда, бардык уялары бошосо, оюн аякталды делип эсептелинет, Бул учурда экинчи оюнчу өзүнүн уяларындагы бардык таштарды өзүнүн казынасына алып коёт. Андан кийин оюнчулар казынасындагы таштарды санап чыгышат, кимдин ташы кеп болсо, ошол оюнчу жеңип чыкты деп эсептелииет. Андан кийин оюнчулар атаандаштары менен алмашышып, оюнду кайрадан башташат. Бардык беттешүүлөрдөн көп упай алган оюнчу, оюндун жеңүүчүсү болот,

Оюндун эрежеси. № 1 жана 10 уяларды «туз» деп жарыялоого, уялардагы таштарды саноого, уядан таштарды алып кайра ордуна коюуга, чурулдоого, айтууга, бир бирине тоскоолдук кылууга, таштарды катып коюуга болбойт.

Мегодикалык көрсөтмө, Оюнда каалаган жүрүштүн алдында оюнчу бир биринен сакалардын саны жөнүндө суроо берип кайра жооп алышса болот. Оюнду топтордун арасында дагы өткөрсө болот.

Педагогикалык мааниси. Оюн акылдуулукка, ойлонууга, тартипти сактоого, чындыкка үйрөтөт.

Стилистика и грамматика авторов сохранена
Добавить статью

Другие статьи автора

18-08-2011
Опол
8309

08-08-2011
Корозчо урушмай
8027

05-07-2011
Чикилдек
9492

05-07-2011
Токол эчки
13969

22-06-2011
Бут тепсемей
7819

20-06-2011
Кыл аркан салмай
7896

17-06-2011
Тушоо кесмей
8643

16-06-2011
Теке чабыш
8601

16-06-2011
Ат үстүндө куржун эңмей
8248

15-06-2011
Укурук салмай
9261

Еще статьи

Комментарии будут опубликованы после проверки модератором

×